Buổi đầu kháng chiến chống Pháp, có một đồng chí cán bộ trung đoàn thường hay quát mắng, đôi khi còn bợp tai chiến sĩ. Đồng chí này từng là giao thông, bảo vệ Bác đi ra nước ngoài trước Cách mạng Tháng Tám.
Được tin nhân dân “dư luận” về đồng chí này, một hôm, Bác cho gọi lên Việt Bắc, Bác dặn trạm đón tiếp khu ATK, dù có đến sớm, cũng giữa trưa mới cho đồng chí ấy vào gặp Bác.
Trời mùa hè, nắng chang chang, đi bộ đúng ngọ, “đồng chí cán bộ” vã cả mồ hôi, người như bốc lửa. Đến nơi, Bác đã chờ sẵn. Trên bàn đã đặt hai cốc nước, một cốc nước sôi ý chừng vừa như mới rót, bốc hơi nghi ngút, còn cốc kia là nước nguội.
Sau khi chào hỏi xong, Bác chỉ vào cốc nước nóng nói:
- Chú uống đi.
Đồng chí cán bộ kêu lên:
- Trời! Nắng thế này mà Bác lại cho nước nóng làm sao cháu uống được.
Bác mỉm cười:
- À ra thế. Thế chú thích uống nước nguội mát không?
- Dạ, có ạ.
Bác nghiêm nét mặt nói:
- Nước nóng, cả chú và tôi đều không uống được. Khi chú nóng, cả chiến sĩ của chú và cả tôi cũng không tiếp thu được. Hòa nhã, điềm đạm cũng như cốc nước nguội dễ uống, dễ tiếp thu hơn.
Hiểu ý Bác giáo dục, đồng chí cán bộ nhận lỗi, hứa sẽ sửa chữa.
Bài học kinh nghiệm
Qua câu chuyện này chúng ta thấy được sự quan tâm của Bác đến cách quản lý con người, một bài học về tâm lý và cách ứng xử sâu sắc, khôn khéo cho tất cả chúng ta. Khi giận dữ rất dễ mất kiểm soát bản thân mình, khi giận lên chúng ta có thể làm nhiều việc mà không suy nghĩ đến hậu quả của nó, hoặc đưa ra một số quyết định không mấy sáng suốt, nói ra những điều không nên… chỉ để thỏa mãn cơn giận.
Tồi tệ hơn, vì cơn giận chúng ta có thể vô tình làm tổn thương đến những người xung quanh. Lưu lại trong ký ức của họ một hình ảnh không tốt đẹp. Vì vậy, trong mọi trường hợp hãy thật bình tĩnh, xử lý khéo léo tình huống để có được kết quả tốt nhất.
Trong câu chuyện này ta thấy, người cán bộ trung đoàn từng bảo vệ Bác đi ra nước ngoài trước Cách mạng Tháng Tám. Nay (kháng chiến chống Pháp), Bác lại nghe “dư luận” không hay về đồng chí này… Bác cũng là người kiên quyết chống lại cái xấu, cái sai. Nhưng với Người, chống cũng nhằm mục đích xây. Đã là con người thì không ai tránh khỏi khuyết điểm. Chính vì thế mà “khuyết điểm” của đồng chí cán bộ trung đoàn đã được Bác khéo léo nhắc nhở vừa đủ để tự nhận thức, tự sữa chữa khuyến điểm đó. Tinh thần mạnh dạn hứa sẽ sửa chữa… chứng tỏ rằng thực hiện tự phê bình và phê bình ở mỗi cán bộ, đảng viên một cách thành khẩn, trung thực, thẳng thắn và dũng cảm chắc chắn sẽ là cán bộ, đảng viên gương mẫu, tiến bộ, là “đầy tớ của dân” trong ngày mai… Như vậy, bài học thứ hai mà ta học được qua câu chuyện này là phải thực hiện tự phê bình và phê bình một cách thành khẩn, thẳng thắn, dũng cảm ở người cán bộ đảng viên.